Wartość rzeczywista i odtworzeniowa, czyli jak nie zrobić się na szaro przy ubezpieczaniu mieszkania

Gdy decydujemy się na ubezpieczenie domu, bardzo często zamiast zadbać o właściwy poziom ochrony, skupiamy się na wysokości składki za polisę. Im mniej będziemy musieli zapłacić, tym lepiej – myślimy. Jednak gdy dojdzie do szkody, ta wcześniejsza pozorna oszczędność może okazać się katastrofalna w skutkach. Podobnie, jak niewysoka była składka na ubezpieczenie, niewielkie będzie także odszkodowanie.

Najczęstszą przyczyną* zbyt niskich, w opinii ubezpieczonych, odszkodowań za zniszczony dom, jest zawarcie polisy mieszkaniowej na wartość rzeczywistą, a nie odtworzeniową.

W przypadku ubezpieczenia na tzw. wartość odtworzeniową, w razie szkody zakład ubezpieczeń wypłaci odszkodowanie, które pozwoli nam naprawić lub zakupić utracony przedmiot tego samego lub podobnego rodzaju. W odniesieniu do ubezpieczeń majątkowych oznacza to, że w przypadku np. całkowitego spłonięcia domu za wartość odtworzeniową powinniśmy być w stanie odbudować dom o podobnym standardzie w tej samej okolicy.

Kalkulator ubezpieczeń mieszkaniowych

W sytuacji tzw. ubezpieczenia na wartość rzeczywistą zakład ubezpieczeń wypłaci odszkodowanie pomniejszone o stopień zużycia technicznego utraconej rzeczy. Ubezpieczyciel przy ustalaniu wysokości odszkodowania uwzględni m.in. zużycie materiałów wykończeniowych, instalacji wodno-kanalizacyjnych i elektrycznych, podłóg, dachu itd. W konsekwencji tego wypłacone świadczenie nie pokryje kosztów remontu przy użyciu nowych materiałów.

W odniesieniu do poszczególnych elementów polisy, możemy zawrzeć ubezpieczenie na wartość rzeczywistą lub odtworzeniową. Wyjątkiem jest tu mieszkanie – ubezpieczając jego mury, towarzystwo posługuje się czasem wartością rynkową tej nieruchomości.  Dla jasności przedstawia to poniższa tabela:

	Dom	Mieszkanie
Mury	Wartość rzeczywista lub odtworzeniowa	Wartość rynkowa nieruchomości, wartość rzeczywista lub wartość odtworzeniowa
Stałe elementy	Wartość rzeczywista lub odtworzeniowa	Wartość rzeczywista lub odtworzeniowa
Ruchomości	Wartość rzeczywista lub odtworzeniowa	Wartość rzeczywista lub odtworzeniowa

Co ciekawe, niektóre towarzystwa nie oferują w ogóle ubezpieczeń majątkowych na wartość rzeczywistą. Jeszcze ciekawsze jest podejście tych ubezpieczycieli, którzy wcale nie wprowadzają różnicy w składce – ubezpieczenie na wartość rzeczywistą i odtworzeniową kosztuje tyle samo.

W dzisiejszej kalkulacji prezentujemy ceny za ubezpieczenie mieszkania i domu, z uwzględnieniem następujących założeń:

LOKALIZACJA	lokal mieszkalny Gliwice 2 piętro, 50 m2 budynek mieszkalny Gliwice 120 m2
TYTUŁ PRAWNY	Akt własności
RYZYKO	ogień i inne zdarzenia losowe: lokal mieszkalny + stałe elementy, budynek mieszkalny + stałe elementy,  ruchomości domowe kradzież z włamaniem i rabunkiem: ruchomości domowe, stałe elementy
SUMA UBEZPIECZENIA LOKALU MIESZKALNEGO	200 000 zł
SUMA UBEZPIECZENIA RUCHOMOŚCI DOMOWYCH	ogień i inne zdarzenia losowe:  60 000 zł kradzież z włamaniem i rabunkiem: 10 000 zł
SUMA UBEZPIECZENIA STAŁYCH ELEMENTÓW	kradzież z włamaniem i rabunkiem: 10 000 zł
DODATKOWE	* brak wykupu franszyzy      * umowa na rok      * brak szkód

W poszczególnych towarzystwach cena za ubezpieczenie mieszkania i domu prezentuje się następująco:

	Inter Polska Inter Lokum	Compensa Rodzina	Warta Dom	PZU Dom	Generali Domownik
Ogień i inne zdarzenia losowe
Lokal mieszkalny + stałe elementy Wartość rynkowa	87 zł według wartości rzeczywistej lub według wartości odtworzeniowej - jeżeli stopień faktycznego zużycia nie przekracza 40%	180 zł wartość odtworzeniowa	167 zł wartość rzeczywista lub odtworzeniowa zależy od roku budowy	200 zł	90 zł
Budynek mieszkalny + stałe elementy Wartość odtworzeniowa	87 zł jeżeli stopień faktycznego zużycia nie przekracza 40 %	180 zł	223 zł wartość rzeczywista lub odtworzeniowa zależy od roku budowy	235 zł jeżeli stopień zużycia technicznego w dniu zawarcia umowy ubezpieczenia nie przekracza 30%	90 zł
Budynek mieszkalny + stałe elementy Wartość rzeczywista	87 zł	-	223 zł	235 zł	-
Ruchomości domowe Wartość odtworzeniowa	52 zł	84 zł	311 zł	-	78 zł
Ruchomości domowe Wartość rzeczywista	52 zł	-	311 zł	240 zł	-
Kradzież z włamaniem i rabunkiem
Ruchomości domowe Wartość odtworzeniowa	72 zł	72 zł wraz ze stałymi elementami budynku	65 zł do 5 lat	-	50 zł wraz ze stałymi elementami budynku – lokal mieszkalny 70 zł wraz ze stałymi elementami budynku – budynek mieszkalny
Ruchomości domowe Wartość rzeczywista	48 zł	-	65 zł	240 zł	50 zł wraz ze stałymi elementami budynku – lokal mieszkalny 100 zł wraz ze stałymi elementami budynku – budynek mieszkalny
Stałe elementy Wartość odtworzeniowa	72 zł	72 zł wraz z ruchomościami domowymi	24 zł do 10 lat	-	50 zł wraz ze stałymi elementami budynku – lokal mieszkalny 70 zł wraz ze stałymi elementami budynku – budynek mieszkalny
Stałe elementy Wartość rzeczywista	48 zł	-	24 zł	240 zł	50 zł wraz ze stałymi elementami budynku – lokal mieszkalny 100 zł wraz ze stałymi elementami budynku –budynek mieszkalny

Ubezpieczając dom lub mieszkanie w TU Inter Polska, zapłacimy tyle samo za polisę na wartość odtworzeniową i rzeczywistą lokalu/ budynku, pod warunkiem, że faktyczne jego zużycie jest mniejsze niż 40%.

Z kolei Compensa oferuje swoim klientom tylko i wyłącznie ubezpieczenie na wartość odtworzeniową, umożliwiającą przywrócenie budynku/ mieszkania do stanu sprzed szkody. Ale towarzystwo zastrzega, że „jeżeli suma ubezpieczenia (…) została ustalona według wartości odtworzeniowej (nowej), a Ubezpieczony nie podejmie działań w celu odtworzenia zniszczonego lub utraconego mienia do stanu "jak nowy" przy zachowaniu zakresu, technologii, parametrów technicznych oraz materiałów identycznych do tych, które miały zastosowanie w konstrukcji ubezpieczonego mienia, COMPENSA wypłaci Ubezpieczonemu odszkodowanie w wysokości ustalonej według wartości rzeczywistej ubezpieczonego mienia”.

Generali warunkuje wysokość składki polisy uwzględniającej kradzież z włamaniem i rabunkiem od przedmiotu ubezpieczenia – za ubezpieczenie budynku mieszkalnego zapłacimy od 30 do 50 zł więcej, niż za to samo ryzyko przy ubezpieczaniu mieszkania.

Wybierając opcje ubezpieczenia nieruchomości na wartość rzeczywistą w niektórych TU zapłacimy niższą składkę. W innych zakładach ubezpieczeń różnica w cenie polisy będzie symboliczna lub wcale jej nie będzie. Ale zawsze należy pamiętać, że w przypadku szkody otrzymamy mniejsze odszkodowanie z polisy uwzględniającej wartość rzeczywistą, niż z ubezpieczenia na wartość odtworzeniową.

Tak, jak w przypadku każdej umowy, przed zakupem polisy majątkowej należy szczegółowo zapoznać się z Ogólnymi Warunkami, by sprawdzić, jakie zasady ubezpieczenia oferuje dane towarzystwo.



Olga Żarnowiecka
Konsultant merytoryczny Magdalena Różańska

W kalkulacji analizowano produkty ubezpieczeniowe w wariancie podstawowym, przy zachowaniu domyślnych ustawień kalkulatorów.

*Inna, także nagminnie występująca przyczyna niskich wypłat odszkodowania to źle skonstruowana umowa ubezpieczeniowa, obejmująca ochronę od ognia i innych zdarzeń losowych, a pomijająca inne, często występujące ryzyka.